Zeszyty Komiksowe | numer 12Komiks historyczny / Historical Comicswrzesień 2011 / September 2011

Drodzy Czytelnicy,

Fala zainteresowania komiksem historycznym, przelewająca się ostatnimi laty przez Polskę, uderzyła także o burty naszego okrętu, zmuszając nas nie tylko do przyjrzenia się wartkiemu nurtowi, ale i do podjęcia próby zgłębienia jego fenomenu. Zalew komiksów dotykających historii w różnoraki sposób, ich jakże odmienna czasami (choć spięta jedną, dużą klamrą) tematyka wabią syrenim śpiewem kolejnych żeglarzy (artystów i interpretatorów), gotowych dla odsłonięcia rąbka tajemnicy rzucić się w nieprzeniknione odmęty. Postanowiliśmy podjąć wyzwanie (ciągnąc za sobą nieliczną garstkę śmiałków), choć pomni mądrości Odyseusza, staraliśmy się zachować odrobinę dystansu i umiaru, by nie zatracić się zupełnie.

Trzymacie zatem w rękach numer przepełniony historią, a może powinniśmy powiedzieć – historiami, gdyż jest tu zarówno wielka Historia (w jej wymiarach: społecznym, narodowościowym i instytucjonalnym – bo przecież nie są one ze sobą tożsame), jak i historie małe – prywatne i zawodowe, indywidualne zmagania z przeszłością.

Szukając odpowiedzi na pytania, które postawiliśmy, rozpoczynając prace nad tym numerem, odkryliśmy szeroką panoramę niedającą się wciąż (pomimo podejmowanych prób) ogarnąć, niejednorodną i niejednoznaczną, prowokującą do kolejnych interpretacji. Jej wielobarwność i złożoność znajduje odzwierciedlenie w zgromadzonych przez nas tekstach. I trudno się temu dziwić, na łamach „Zeszytów” wypowiedzieli się reprezentanci różnych środowisk: naukowcy, krytycy, wydawcy i zleceniodawcy, twórcy zaangażowani w tworzenie komiksów historycznych oraz tych komiksów – także ci niezadowoleni – czytelnicy.

Nie było łatwo, ale dziś wiemy, że było warto. Mamy nadzieję, że podzielicie nasze zdanie.

Zapraszamy do lektury!

W imieniu Redakcji: Michał Błażejczyk i Michał Traczyk

__________________________________________________________________

Dear Comic Fans,

In recent years historical comics has been gaining in popularity in Poland. An ever increasing number of titles are being published with the aim of reminding readers of more or less known historical persons and events, trying to jog the collective memory – after all, history has a major impact on who we are. What we are talking about here are both the collective History and individual histories.

One wonders, however, if this accumulation of comics treating of history in various ways is a manifestation of a genuine interest among readers, of a need to have one’s past retold using sequential art? Or is it rather an attempt, often by various government institutions (country-level as well as local) to put a fresh coat of paint on the slightly faded slogan of ‟God, Honor, Country”? Is it supposed to be a chance of a patriotic renewal, built on a modern foundation? In other words, are we witnessing a well thought-out strategy of stimulating the collective psyche using comics as a tool of what is often referred to as ‟Historical Politics”? To put it more bluntly, is this simply a form of modern-day propaganda?

What is historical comics? How should it be understood? Is it possible to define it, to list its constitutive characteristics? How uniform a phenomenon is it? Are such works of art worth creating? Is comics capable of bearing the weight of history? And, last but not least, is this development limited to Poland, or are historical comics on the rise elsewhere in the world as well?

There are many such questions. What we were interested in, though, were answers, suggestions, interpretations. And we hope to have been able to propose a diagnosis.

We sincerely hope you enjoy the outcome!

Michał Błażejczyk & Michał Traczyk